اجرای سازه ال اس اف از فونداسیون تا نازک کاری سازه های قاب فولادی سبک (LSF) به دلیل سرعت اجرا، وزن کم، مقاومت بالا در برابر زلزله و صرفه جویی اقتصادی، امروزه به یکی از محبوبترین سیستمهای ساختمانی تبدیل شده اند.
اما اجرای سازه ال اس اف از فونداسیون تا نازک کاری نیازمند رعایت استانداردهای دقیق فنی است.
در این مقاله مراحل اجرای سازه ال اس اف را بررسی میکنیم،
از انتخاب فونداسیون مناسب تا جزئیات نازک کاری، همراه با نکات کلیدی و مقایسه ها برای درک بهتر فرآیند.
آنچه در این مقاله مطالعه می کنید شامل
مراحل اجرای سازه ال اس اف
مرحله اول
فونداسیون نواری (Strip Foundation)
مناسب برای: ساختمان‌های 1-2 طبقه
عرض معمول: 40-60 سانتی‌متر
عمق اجرا: 50-80 سانتی‌متر
فونداسیون صفحه‌ای (Raft Foundation)
مناسب برای: خاک‌های سست یا مناطق زلزله‌خیز
ضخامت: 20-30 سانتی‌متر
مزیت: توزیع یکنواخت بار
فونداسیون نقطه‌ای (Pad Foundation)
مناسب برای: سازه‌های صنعتی سبک
ابعاد هر پایه: 80×80 سانتی‌متر
مراحل اجرای فونداسیون سازه ال اس اف
گودبرداری و خاکبرداری
تراز کردن کف گود
خاکریزی و کوبیدن لایه‌ها
قالب‌بندی و آرماتوربندی
استفاده از میلگردهای Φ12-Φ14
شناژهای عرضی با فاصله 1-1.5 متر
بتن‌ریزی
عیار بتن: حداقل C25
عمل‌آوری: 7 روز مرطوب
استفاده از بولت‌های گالوانیزه گرم M16
فاصله بولت‌ها: حداکثر 1 متر
اجرای واشرهای ضد آب در محل اتصال
مراحل نصب:
قرار دادن بولت‌ها قبل از بتن‌ریزی
تراز کردن دقیق با دستگاه نیوو
محکم کردن اتصالات پس از گیرش بتن
آزمایش بتن (اسلامپ، مقاومت)
کنترل تراز سطح فونداسیون
بررسی خوردگی بولت‌ها
تست مقاومت زمین
آیتم | سازه LSF | سازه بتنی |
حجم بتن | 30% کمتر | – |
زمان اجرا | 2 هفته | 4 هفته |
هزینه کل | 25% صرفه‌جویی | – |
طراحی دقیق متناسب با وزن سبک
با اجرای اصولی اتصالات
کنترل کیفیت مستمر
مرحله دوم
قاببندی فولادی سبک (Light Steel Framing) اساس سیستم LSF را تشکیل می‌دهد که:
لوازم مورد نیاز:
مقاطع C شکل (ستونها)
مقاطع U شکل (تیرها)
پیچ‌های خودکار گالوانیزه
ابزارهای دقیق (لیزر، شاقول)
نکات کلیدی:
✔ بررسی نقشه‌های اجرایی
✔ کدگذاری قطعات
✔ آماده‌سازی پیچ‌ها و اتصالات
علامت‌گذاری محل نصب با فاصله 40-60 سانتی‌متر
اتصال به فونداسیون با بولت‌های M12
تراز کردن با دقت ±3mm
مهاربندی موقت
مشکلات رایج
انحراف ستونها
راهکار استفاده از جک‌های تنظیم
اجرای تیرهای افقی
انواع اتصالات:
نوع اتصال | کاربرد | تعداد پیچ |
ساده | بارهای کم | 4 عدد |
تقویت‌شده | بارهای سنگین | 8 عدد |
ویژگی‌های دیوار باربر:
سیستمهای مهاربندی:
نکات اجرایی:
چک‌لیست بازرسی:
آزمون‌ها:
پرسش های متداول
مرحله سوم
چرا عایقکاری در سازه LSF حیاتی است؟
سازه‌های قاب فولادی سبک (LSF) به‌دلیل ساختار توخالی خود، نیازمند عایقکاری اصولی هستند تا
کاهش 40-50% در مصرف انرژی ساختمان
بهبود 55 دسی‌بل مقاومت صوتی
پیشگیری از پل حرارتی در مقاطع فولادی
انواع عایق
جدول مقایسه عایق‌های رایج:
نوع عایق | ضریب انتقال حرارت (W/mK) | کاهش صدا (dB) | قیمت |
پشم سنگ | 0.035 | 50 | متوسط |
پشم شیشه | 0.040 | 45 | اقتصادی |
پلی‌استایرن | 0.033 | 30 | ارزان |
فوم پلی‌یورتان | 0.023 | 40 | گران |
نکته:
عایق‌های معدنی (پشم سنگ/شیشه) برای مقاومت حریق گزینه بهتری هستند.
نحوه نصب عایق حرارتی
مراحل اجرا:
هشدار:
فشرده کردن پشم‌سنگ تا 30% از کارایی آن می‌کاهد.
راهکارهای کاهش انتقال صدا:
راهکارهای فنی:
✔ استفاده از نوارهای عایق حرارتی روی مقاطع فولادی
✔ اجرای سیستم ترموبریک در نما
✔ کاهش تماس مستقیم فلز با محیط خارج
مقایسه اثر پل حرارتی:
حالت | اتلاف انرژی |
بدون عایق | 35% |
با عایق مناسب | 8% |
جدول انتخاب عایق به‌نوع کاربری:
کاربری | عایق پیشنهادی | دلیل |
بیمارستان | پشم سنگ + فوم | آکوستیک و ضدحریق |
ساختمان مسکونی | پشم شیشه | قیمت مناسب |
سردخانه | پلی‌یورتان | عایقکاری قوی |
چک‌لیست کنترل کیفیت:
پوشش 100% سطوح فلزی
عدم وجود فضاهای خالی
استفاده از بخاربند در مناطق مرطوب
تست ترموگرافی پس از اجرا
هزینه‌های نمونه:
عایقکاری حرارتی: 120-150 هزار تومان/m²
عایقکاری صوتی: 80-100 هزار تومان/m²
سوال: بهترین عایق برای مناطق مرطوب؟
پاسخ: پشم سنگ با روکش آلومینیومی
سوال: ضخامت ایده‌آل عایق؟
پاسخ: 8-10cm برای آب‌وهوای معتدل
بهینه‌سازی عایقکاری LSF نیازمند:
مرحله چهارم اجرای سازه ال اس اف
پانلهای دیواری و سقفی در سازه LSF
انواع پانلهای دیواری و سقفی
جدول مقایسه پانلهای رایج:
نوع پانل | ضخامت | کاربرد | مزیت |
گچی (Drywall) | 12-15mm | دیوارهای داخلی | قیمت مناسب |
سیمانی (FCB) | 8-12mm | مناطق مرطوب | مقاومت بالا |
کامپوزیتی | 20-30mm | نما | زیبایی |
OSB | 9-18mm | سقف | استحکام |
نکته:
پانلهای سقفی معمولاً 20% ضخیم‌تر از دیواری انتخاب می‌شوند.
پیش‌نیازهای نصب:
تراز بودن کامل قاببندی (±3mm انحراف مجاز)
وجود فاصله 10cm از کف برای جلوگیری از رطوبت
نصب نوارهای عایق صوتی روی مقاطع فلزی
ابزارهای مورد نیاز:
مراحل اجرا:
برش پانل با اره مخصوص (کمتر از 5% اتلاف مجاز)
شروع از گوشه با فاصله 10mm از کف
پیچ‌کاری با فاصله 20cm روی استادها
استفاده از شیم‌پلیت برای اتصالات گوشه
نکات فنی:
پیچ‌ها باید 1mm فروتر از سطح پانل باشند
فاصله پیچ‌ها از لبه پانل حداقل 15mm
درزهای افقی غیرمجاز هستند
تفاوت‌های کلیدی با دیوار:
استفاده از پیچ‌های بلندتر (حداقل 25mm)
نیاز به داربست یا سکوی کار
فاصله پیچ‌ها 15cm در مناطق پرتنش
ترتیب نصب:
نصب صفحات راهنما
جهت اجرا از یک سمت به سمت دیگر
کنترل تراز هر ردیف
مواد مورد نیاز:
مراحل درزگیری:
هشدار:
عدم رعایت زمان خشک‌شدن بین لایه‌ها باعث ترک‌خوردگی می‌شود.
مزایا و معایب پانل ها
مزایا:
✔ سرعت اجرای بالا
✔ وزن کم سازه
✔ قابلیت بازکردن و تعمیر آسان
معایب:
مقاومت ضربه پایین
نیاز به اجرای بسیار دقیق
محدودیت در نصب اجسام سنگین
سوال: حداکثر فاصله مجاز بین پیچ‌ها چقدر است؟
پاسخ: 20cm برای دیوار و 15cm برای سقف
سوال: آیا می‌توان پانل‌ها را در حمام استفاده کرد؟
پاسخ: بله، با شرط استفاده از پانلهای ضد رطوبت (FCB)
مرحله پنجم اجرای سازه ال اس اف
مزیت‌های منحصر به فرد اجرای تاسیسات در LSF
سازه‌های قاب فولادی سبک (LSF) با دارا بودن فضای خالی بین دیوارها و ساختار مدولار، امکان اجرای تاسیسات را با ویژگی‌های منحصر به فردی فراهم می‌کنند:
کاهش 40% زمان اجرا نسبت به سازه‌های سنتی
سهولت دسترسی برای تعمیرات و به‌روزرسانی
انعطاف‌پذیری بالا در تغییر مسیر لوله‌ها و کابل‌ها
مزایای اجرای تاسیسات درسازه LSF
جدول مقایسه اجرای تاسیسات:
ویژگی | LSF | سازه بتنی |
زمان اجرا | 3-5 روز | 2-3 هفته |
هزینه اجرا | 30% کمتر | – |
امکان تغییر بعدی | آسان | مشکل |
کاهش ضایعات | 60% | – |
فضای خالی 8-12cm بین دیوارهای LSF، محل ایده‌آلی برای عبور تاسیسات است.
هنگام اجرای تاسیسات الکتریکی
مراحل نصب سیستم برق:
طراحی مسیرها قبل از نصب پانل‌ها
استفاده از باکس‌های مخصوص برای عبور کابل‌ها
نصب کلید و پریز روی پانلهای گچی
نکات فنی
فاصله استاندارد باکس‌ها از کف: 120cm
استفاده از لوله خرطومی فلکسیبل برای حفاظت کابل‌ها
رعایت فاصله 50cm از لوله‌های آب و گاز
نصب تاسیسات مکانیکی
انواع سیستمهای قابل اجرا:
لوله‌کشی آب سرد و گرم (PPR یا PEX)
سیستم تهویه مطبوع (داکت اسپلیت)
لوله‌کشی گاز (لوله مسی با محافظ)
راهکارهای اجرایی
استفاده از بست‌های پلاستیکی ضد ارتعاش
نصب عایق صوتی دور لوله‌های عمودی
ایجاد شیب 2% برای لوله‌های فاضلاب
عبور لوله و کابل از مقاطع فولادی
روش‌های استاندارد
سوراخکاری مقاطع:
حداکثر قطر سوراخ: 1/3 عرض مقطع
فاصله از لبه: حداقل 25mm
استفاده از پلیت‌های عبور:
برای لوله‌های با قطر بالا
جنس گالوانیزه
سوراخکاری ستون‌های باربر نیاز به محاسبات مهندسی دارد.
عایقکاری تاسیسات
مواد پیشنهادی
نوع عایق | کاربرد | ضخامت |
پشم سنگ | لوله‌های داغ | 5cm |
فوم پلی‌اتیلن | لوله‌های آب سرد | 3cm |
لاستیک اسفنجی | لوله‌های صوتی | 2cm |
نکات اجرایی
عایقکاری قبل از نصب پانل‌ها
پوشش 100% سطح لوله
استفاده از نوار چسب مخصوص
نکات ایمنی و استانداردها
چک‌لیست ایمنی
تست فشار لوله‌های آب قبل از پوشش
استفاده از کلید محافظ جان (RCD)
نصب شیر قطع کن گاز در فضای باز
رعایت استاندارد ملی 19 (مقررات تاسیسات برقی)
آزمون‌های ضروری
تست مقاومت عایق سیم‌ها
بررسی نشتی سیستم لوله‌کشی
مقایسه با سازه‌های سنتی
پارامتر | LSF | سازه بتنی |
زمان اجرا | 1 هفته | 3 هفته |
هزینه | 25% کمتر | – |
انعطاف‌پذیری | بالا | پایین |
دسترسی برای تعمیرات | آسان | مشکل |
پرسش‌های متداول
سوال: آیا عبور لوله گاز از دیوارهای LSF مجاز است؟
پاسخ: بله، با رعایت استاندارد 6432 و استفاده از لوله‌های دوجداره
سوال: بهترین روش برای عبور کابل از مقاطع فولادی چیست؟
پاسخ: استفاده از گایدهای پلاستیکی مخصوص برای جلوگیری از آسیب عایق کابل
اجرای تاسیسات در سازه LSF نیازمند:
مرحله ششم اجرای سازه ال اس اف
نازک کاری نهایی (نصب گچ، کفپوش و نمای خارجی)
تحول در زیبایی و عملکرد با نازک‌کاری اصولی
نازک‌کاری نهایی در سازه‌های LSF نقطه تمایز بین یک سازه خام و یک ساختمان آماده سکونت است.
این مرحله:
تا 50% بر ارزش بصری پروژه می‌افزاید
30%در زمان اجرا نسبت به روش‌های سنتی صرفه‌جویی می‌کند
امکان ایجاد سطوح کاملاً صاف با تلورانس ±2mm را فراهم می‌آورد
آماده‌سازی سطوح برای نازک‌کاری
چک‌لیست پیش‌نیازها:
بررسی تراز کلی سازه (حداکثر انحراف 5mm)
تمیز کردن سطوح از گردوغبار
نصب نوارهای عایق ارتعاش روی مقاطع فلزی
علامت‌گذاری محل اتصالات تاسیسات
عدم رعایت فاصله 10mm از کف برای جلوگیری از جذب رطوبت
نصب دیوارهای خشک
انواع پانلهای گچی
نوع | ضخامت | کاربرد |
استاندارد | 12.5mm | دیوارهای معمولی |
ضد رطوبت | 12.5mm | آشپزخانه و سرویس‌ها |
ضد حریق | 15mm | راه‌پله و موتورخانه |
مراحل نصب:
برش پانل با اره مخصوص
نصب از گوشه با فاصله 10mm از کف
پیچ‌کاری با فاصله 20cm
درزگیری با بتونه مخصوص
نکته فنی
استفاده از پیچ‌های گالوانیزه ضدزنگ برای مناطق مرطوب
اجرای کفپوش‌های سبک
لمینت (ضخامت 8-12mm)
نصب روی لایه‌های عایق صوتی
پارکت‌های مهندسی (10-14mm)
نیاز به زیرسازی صاف
سرامیک سبک (ضخامت 6-8mm)
استفاده از چسب‌های انعطاف‌پذیر
جدول مقایسه
نوع کفپوش | زمان اجرا | مقاومت | قیمت |
لمینت | 1 روز | متوسط | اقتصادی |
پارکت | 2 روز | بالا | گران |
سرامیک | 3 روز | بسیار بالا | متوسط |
نمای خارجی سازه
سیستمهای پیشنهادی:
وزن کم (5-7kg/m²)
نصب سریع (50m² در روز)
سنگ‌های مصنوعی سبک
ضخامت 2-3cm
سیستم نصب خشک
نمای عایق یکپارچه (ETICS)
عایق حرارتی یکپارچه
اجرای ملاتی
نکات اجرایی
✔ استفاده از زیرسازی گالوانیزه
✔ رعایت فاصله انبساط 5mm
✔ نصب عایق رطوبتی پشت نما
درزگیری و پرداخت نهایی
مواد مورد نیاز
بتونه درزگیر مخصوص
نوار چسبی فایبرگلاس
سمباده دانه ریز (180-220)
مراحل کار
پر کردن درزها با بتونه
چسباندن نوار
لایه نهایی بتونه
سمباده‌زنی با زاویه 45 درجه
رنگ‌آمیزی نهایی
زمان‌بندی
هر لایه بتونه نیاز به 24 ساعت خشک‌شدن دارد
مزایا و چالش‌های نازک‌کاری
مزایا:
سرعت اجرای بالا (3-4 هفته برای ویلا 200m²)
سطح بسیار صاف (انحراف کمتر از 2mm)
امکان تغییر و تعمیر آسان
چالش‌ها
حساسیت به اجرای نادرست
محدودیت در نصب اجسام سنگین
نیاز به نیروی متخصص
پرسش‌های متداول
سوال: آیا می‌توان سنگ‌های طبیعی روی LSF نصب کرد؟
پاسخ: بله، با شرط استفاده از سیستمهای سبک‌سازی و زیرسازی تقویت شده
سوال: بهترین نوع رنگ برای پانلهای گچی چیست؟
پاسخ: رنگ‌های اکریلیک با قابلیت تنفس بخار
نازک‌کاری اصولی در سازه LSF نیازمند:
آماده‌سازی دقیق سطوح
انتخاب مصالح سبک و مناسب
رعایت استانداردهای اجرایی
مرحله هفتم اجرای سازه ال اس اف
چرا مقایسه LSF با روش‌های سنتی مهم است؟
انتخاب بین سیستمهای ساختمانی نیازمند تحلیل هزینه تمام‌شده و زمان اجرا است.
این مقاله با بررسی دقیق داده‌های پروژه‌های واقعی نشان می‌دهد
سازه‌های LSF تا 50% در زمان ساخت صرفه‌جویی می‌کنند
کاهش 30-40% هزینه‌های مستقیم اجرا
صرفه‌جویی 25% در هزینه‌های نهفته (تأسیسات، نازک‌کاری)
مقایسه زمان اجرا
جدول زمان‌بندی اجرای ویلا 250m²
مرحله | LSF (روز) | اسکلت فلزی (روز) | بتن مسلح (روز) |
فونداسیون | 7 | 10 | 14 |
اسکلت | 10 | 25 | 40 |
تاسیسات | 5 | 12 | 15 |
نازک‌کاری | 20 | 30 | 45 |
جمع | 42 | 77 | 114 |
نتیجه:
45% صرفه‌جویی زمانی نسبت به اسکلت فلزی
63% صرفه‌جویی زمانی نسبت به بتن مسلح
تحلیل هزینه‌های مستقیم
جدول هزینه‌های اجرایی (هر متر مربع) – سال 1403
آیتم | LSF | اسکلت فلزی | بتن مسلح |
مصالح اسکلت | 1,200,000 | 1,800,000 | 1,500,000 |
نیروی کار | 800,000 | 1,200,000 | 1,000,000 |
تاسیسات | 600,000 | 700,000 | 750,000 |
نازک‌کاری | 1,400,000 | 1,600,000 | 1,800,000 |
جمع | 4,000,000 | 5,300,000 | 5,050,000 |
صرفه‌جویی:
24.5% ارزان‌تر از اسکلت فلزی
20.8% ارزان‌تر از بتن مسلح
هزینه‌های نهفته و طولانی‌مدت
مزیت‌های پنهان سازه LSF
کاهش هزینه‌های فونداسیون (به‌دلیل وزن کمتر)
صرفه‌جویی 40% در حجم بتن
بهینه‌سازی انرژی (عایقکاری یکپارچه)
کاهش 35% هزینه‌های گرمایش/سرمایش
کاهش ضایعات ساختمانی
فقط 5% ضایعات در مقابل 15% روش‌های سنتی
محاسبه ارزش فعلی (NPV) در 10 سال
LSF: 12% بازگشت سرمایه بیشتر نسبت به بتن مسلح
مزیت‌های اقتصادی
برتری‌های کلیدی در پروژه‌های تجاری
بازگشت سرمایه سریع‌تر (کاهش زمان ساخت = اجاره‌دهی زودتر)
انعطاف‌پذیری در تغییر کاربری (تغییر پلان بدون تخریب)
کاهش هزینه‌های نگهداری (مقاومت در برابر زلزله و رطوبت)
آمار جالب
پروژه‌های LSF در ایران تا 18% نقدینگی کمتری در طول ساخت نیاز دارند
معایب و محدودیت‌ها
چالش‌های سازه LSF در مقایسه با روش‌های سنتی
محدودیت در ارتفاع (حداکثر 5 طبقه در ایران)
نیاز به نیروی متخصص (کمبود کارگران آموزش‌دیده)
حساسیت به اجرای نادرست (خطاها سریعاً نمایان می‌شوند)
راهکارها
استفاده از پیمانکاران دارای صلاحیت
نظارت مستمر مهندس ناظر
آموزش تیم اجرایی
مطالعه موردی پروژه واقعی
پروژه: مجتمع مسکونی 80 واحدی در اصفهان
مشخصات:
مساحت کل: 15,000m²
تعداد طبقات: 4
نتایج مقایسه
شاخص | LSF | بتن مسلح |
زمان اجرا | 8 ماه | 14 ماه |
هزینه کل | 68 میلیارد | 85 میلیارد |
مصرف فولاد | 120 تن | 280 تن |
نتیجه
صرفه‌جویی 20% در هزینه و 43% در زمان
سوال: آیا قیمت بالای ورق گالوانیزه، LSF را گران نمی‌کند؟
پاسخ: خیر، با احتساب صرفه‌جویی در سایر بخش‌ها (فونداسیون، زمان، نیروی کار) همچنان اقتصادی‌تر است
سوال: آیا بانک‌ها برای LSF وام اختصاص می‌دهند؟
پاسخ: بله، از سال 1400 بیشتر بانک‌ها LSF را به رسمیت می‌شناسند
مزایای کلیدی سازه‌های LSF:
برای تحلیل پروژه خاص خود یا مشاوره تخصصی با کارشناسان آب راه ابنیه ملل تماس بگیرید .
شرکت آب راه ابنیه ملل با افتخار در قلب صنعت ساخت و ساز و عمران ایران فعالیت می‌کند و با سال ها تجربه و تخصص در زمینه‌های متنوع از جمله ساخت و سازهای عمرانی، تأمین و اجرای پروژه‌های آبرسانی و فاضلاب، به عنوان یکی از شرکت‌های پیشرو در این حوزه شناخته می‌شود.
تمامی حقوق مادی و معنوی سایت برای شرکت آب راه ابنیه ملل محفوظ می باشد.
